28 Eylül 2017 Perşembe

EVREN'İN YAŞI KAÇTIR?

Evrenin yaşı, sadece bilim insanlarının değil, herkesin merak ettiği bir konudur. Evren'in yaşını hesaplamak için farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden biri, Big Bang teorisine dayalı bir hesaplamadır. Bir diğeri ise en yaşlı yıldızın yaşını belirleyip evrenin yaşının bu yıldızın yaşından daha büyük olduğu sonucuna varmaktır.

Big Bang'ı esas alanlar, Büyük Patlamanın (Big Bang) olduğu zamanı hesaplayarak evrenin yaşına ulaşmaya çalışmışlardır. Bu yönteme göre evrenin yaşını belirleyebilmek için, diğer gökadaların bizim gökadamızdan uzaklaşma hızının belirlenmesi gerekir. Bu gökadaların bizim gök adamızdan uzaklıkları ile uzaklaşma hızları karşılaştırılıp tüm bu maddelerin tek bir noktadan harekete başladığı zaman bulunabilir.

Wilkinson Mikrodalga Anizotropi Uydusu, evrenin her yerini dolduruan "kozmik mikrodalga fon ışınımı" üzerinde duyarlı ölçümler yaparak Büyük Patlamanın sonrasında yaşananlara dair önemli bilgiler elde etti. Üzerinde ölçümler yapılan ve evrenin her tarafını dolduran kozmik mikrodalga fon ışınımı, fotonların boşlukta serbestçe yol almaya başladıkları andan kalan fosil ışınımıydı. Yapılan çalışmalar Büyük Patlama'dan yaklaşık 300.000 yıl sonra ortamın yeterince soğuduğunu, atom çekirdeklerinin ortamdaki serbest elektronları yakalayıp atomları oluşturduklarını, böylece enerji parçacıkları olan fotonların ilk kez her tarafa dağılmış olan elektronlara çarpmaktan kurtulup serbestçe boşlukta yol almaya başladığını ortaya koydu.

Günümüze dek evren çok genişlemiş ve soğumuş olduğundan, bu fosil ışınım yaklaşık -270 C dereceye karşılık gelmektedir. Wilkinson Mikrodalga Anizotropi Uydusu bu ışınım içinde 1 derecenin 100.000 de biri ölçeğine kadar çok küçük sıcaklık farkları belirledi. Bu farkların incelenmesi ile evrenin yaşına, içeriğine, yapısına ve geleceğine ilişkin bilgilere ulaşmak mümkün olmaktadır. Eldeki verilenden yola çıkan bilim insanları evrenin yaşını, Büyük Patlamadan bu güne 13,7 milyar yıl olduğunu öngörmektedir.

En yaşlı yıldızın yaşına göre evrenin yaşını hesaplama yöntemi ise, atom ve çekirdek fiziği bilgileri sayesinde tam bir kesinlik ile bir yıldızın daha önce hangi durumlarda olduğu ve ne kadar süre var olduğu belirlenebilir. Bunu belirlemek için yıldızın büyüklüğün hesaplanmalıdır. Yıldızın büyüklüğünü ölçebilmek için, dünyadan olan uzaklığını ölçek gerekir. Bu yöntemle hesaplanan süre, yıldızın yaşını ortaya koyar ve bu yaş evrenin yaşı için bir alt sınır verir. Yani evrenin yaşı, yıldızın yaşından büyük olduğu için evrenin yaşı için bir alt sınır belirlenmiş olur.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder